ސަރުކާރުތަކުން ރަށްރަށުގެ ބަޖެޓް ތައްޔާރުކޮށް މަޖިލީހަށް ހުށަހަޅާއިރު، ޕީއެސްއައިޕީ ގައި އެރަށްރަށަށް ކޮށްދެއްވާނެކަމަށް ފާހަގަކޮށްފައިހުންނަ ޕްރޮޖެކްޓްތަކަކީ އެރަށްރަށުގެ ތަރައްޤީއަށް ނުހަނު ބޭނުންވެފައި ހުންނަ ކަންކަމެވެ. އަދި މިފަދައިން ޕީއެސްއައިޕީގައި ޕްރޮޖެކްޓްތަކެއްގެ ނަންތައް ޖަހާލައި، ބޮޑެތި އަދަދުތަކެއް ޚަރަދުވާނެކަމަށް އަންދާޒާކޮށް ހުށަހަޅާލެވުމުން އެއީ ވަރަށް ބޮޑު ކާމިޔާބީއެއްކަމަށް ރައްޔިތުންނަށް ދައްކުވަން ސިޔާސީ ބޭފުޅުން މަސައްކަތްވެސް ކޮށްފައި ހުރެއެވެ. އެހެން ނަމަވެސް ހުސްވި 2024 ވަނަ އަހަރު ދަރަނބޫދޫގައި ހިންގާނެ ޕްރޮޖެކްޓްތައް ކަމަށްބުނެ ޕީއެސްއައިޕީގައި ހިމެނިކަންކަން “އާދައިގެ މަތީން” ވީ ދަރަނބޫދޫ ރައްޔިތުންނަށް ދައްކާލާފައިއޮތް ދަޅައަކަށެވެ.
ހުސްވި އަހަރުގެ ޕީއެސްއައިޕީގައި ބިޔަބޮޑު 7 ޕްރޮޖެކްޓެއް ހިމަނާފައި އޮތެވެ. މީގައި 2024 ވަނަ އަހަރުގެ ދައުލަތުގެ ބަޖެޓުން ކުރާނެ މުޅިން އައު 3 ޕްރޮޖެކްޓެއް ހިމަނާފައި އޮތެވެ. އަދި އޭގެ ކުރީއަހަރުގެ މެދުތެރެއިން ޢަމަލީ މަސައްކަތް ހިނގައިގަނެވުނު ޕްރޮޖެކްޓެއް 2024 ވަނައަހަރު “ހިނގަމުންދާނެ” ކަމަށް ފާހަގަ ކޮށްފައިވެއެވެ. އަދި ބަޔަކާއި ޙަވާލުކުރުމުގެ މަރުޙަލާގައިވާ 2 ޕްރޮޖެކްޓެއް ފާހަގަކޮށްފައި އޮތްއިރު، ނިމިފައި އޮތް ޕްރޮޖެކްޓެއް މަރާމާތުކޮށް ނުވަތަ ބެލެހެއްޓުމުގެ ޚަރަދު ހިމަނައިގެން ބޮޑު 1 ޕްރޮޖެކްޓް ހިމަނާފައި އޮތެވެ. ފައިސާގެ ގޮތުން ބަލާނަމަ 2024 ވަނަ އަހަރުގެ ޕީއެސްއައިޕީގެ 7 ޕްރޮޖެކްޓަށް ޖުމުލަ ހަމިލިއަން ނުވަސަތޭކަ ފަންސާސް ހަހާސް އަށްސަތޭކަ ހަތްދިޔަ ރުފިޔާ ހިމަނާފައި އޮތެވެ.
2024 ވަނަ އަހަރުގެ ޕީއެސްއައިޕީގެ ޕްރޮޖެކްޓްތައް:
- ދަރަނބޫދޫ ސިއްޙީމަރުކަޒަށް ޖާގަ އިތުރުކުރުން:
2008 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން އަލަށް އިމާރާތްކޮށް ބޭނުންކުރަން ފަށާފައިވާ މިއިމާރާތަކީ އޭރު ދެމުން ދިޔަ ޚިދުމަތްތަކާއި މުވައްޒަފުން ތިބި ޢަދަދުން އެކަށީގެންވި ޢިމާރާތަކަށް ވީނަމަވެސް، މިހާރު އެ އިމާރާތަކީ ޚިދުމަތްތައް ދިނުމަށް އެކަށީގެންވާ ޖާގަނެތް ތަނެކެވެ. ތަނުގެ މުވައްޒަފުންގެ ޢަދަދު އިތުރުވެ، މުވައްޒަފުންނަށް މިހާރުވެސް އިށީންނާނެ ޖާގަ ރަނގަޅަށް ނެތް އިމާރާތަށް ޚިދުމަތް ދިނުމަށް އިތުރު މުވައްޒަފުން ހޯދެންވެސް ދެންއޮތީ ޖާގަ ބޮޑުކޮށްގެންނެވެ. އާ ޚިދުމަތްތަކެއް ތަޢާރަފްކޮށް އައު މެޝިނަރީޒްތަކެއް ސިއްޙީމަރުކަޒަށް ގެނެވިފައިވީނަމަވެސް، ޖާގައިގެ ދަތިކަމާއިހުރެ ބައެއް މެޝިންތައް އަދިވެސް ބޭނުން ކުރުމަށް އިންސްޓާލް ކުރެވިފައިނެތް ކަމަށް މަޢުލޫމާތު ލިބެއެވެ.
ޕީއެސްއައޕީގައި ސިއްޙީމަރުކަޒު އިމާރާތުގެ ޖާގައަށް ޙައްލެއް ގެނައުމަށް އެތަނުގައި މިހާރުހުރި ޢިމާރާތަށްވުރެ ޖާގަ ތަނަވަސް އައު އިތުރު އިމާރާތެއް ބިނާކުރުމުގެ މަސައްކަތް 2024 ވަނަ އަހަރު ސަރުކާރުން ކޮންމެވެސް ސިފައެއްގައި ފެށިކަން އެނގިފައިވެއެވެ. އެގޮތުން އާ އިމާރާތުގެ ކުރެހުން ނިންމިކަމާއި، މަސައްކަތް ކުރާނެ ބަޔަކު ހޯދުމަށް އިޢުލާނު ކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރިއަށް ދާ ހިސާބުގައިވެސް އޮތްކަމަށް މަޢުލޫމާތު ލިބުނު މިޕްރޮޖެކްޓަށް އިތުރު ކުރިއެރުމެއް އަހަރު ނިމުނުއިރުވެސް ނުލިބެއެވެ. ސިއްޙީމަރުކަޒުގެ ޖާގައިގެ ދަތިކަމަށް ޙައްލެއް ގެނައުމަށް 2024 ވަނަ އަހަރުގެ ޕީއެސްއައިޕީގައި 1000،000ރ (އެއް މިލިއަން ރުފިޔާ) ހިމަނާފައި އޮތެވެ.
- ދަރަނބޫދޫ ޒުވާނުންގެ މަރުކަޒު ތަރައްޤީކުރުން
ޒުވާނުން އެއްތަނަކަށް އެއްވެ ފޫހިފިލުވާ، ޙަރަކާތްތައް ހިންގާލާނެ ޒުވާނުންގެ މަރުކަޒެއް ދަރަނބޫދޫގައި ނުވެސް ނެތެވެ. ޒުވާނުންނަށް ޚާއްސަ މަރުކަޒަކުން ޒުވާނުންނާއި ގުޅުންހުރި ޚިދުމަތްތަކަށް އުއްމީދުކޮށްގެން ޒުވާނުން ތިބޭތާ އެތަށް ދުވަހެއްވެއްޖެއެވެ. ދަރަނބޫދޫގެ “ތަރައްޤީ ޕްލޭނަށް” ޢަމަލީ ސިފަ އަންނަމުންދާގޮތް ހާމަކުރުމަށް ދަރަނބޫދޫ ކައުންސިލުން ކޮންމެ މަހަކު އާންމުކުރާ ރިޕޯޓްގައި އޮންނަ ގޮތުން “ޔޫތު އެންޑު ކޮމިއުނިޓީ ސެންޓަރު” ތަރައްޤީ ކުރުމަށް ކަމާއިބެހޭ މިނިސްޓްރީތަކަށް ކޮންމެ މަހަކުވެސް ހުށަހަޅައިގެން މަސައްކަތްކުރާކަމަށް ބުނެފައި އޮވެއެވެ. ގާތްގަނޑަކަށްހަމަ މުޅިއަހަރު ދުވަހު ކޮންމެ މަހެއްގައިވެސް އޭގެ ނަތީޖާ %85 ޙާސިލްވެފައި އޮތްކަމަށް ރިޕޯޓްގައި ހިމެނި ނަމަވެސް އެ ސެންޓަރެއް ފެނުނު މީހަކު ނެތެވެ.
2024 ވަނަ އަހަރުގެ ޕީއެސްއައިޕީގައި ޓެންޑަރިންގ މަރުޙަލާގައި އޮތްކަމަށް ބުނި މި ޕްރޮޖެކްޓަށް ޖުމުލަ 313،678ރ (ތިންލައްކަ ތޭރަހާސް ހަސަތޭކަ ހަތްދިހަ އަށްރުފިޔާ) ބަޖެޓް ކޮށްފައި އޮތެވެ.
- އިންޑޯރ ހޯލްގެ މަސައްކަތް ނިންމުން:
ރަށުކައުންސިލާއި ދަރަނބޫދޫ އަންހެނުންގެ ތަރައްޤީއަށް މަސައްކަތްކުރާ ކޮމެޓީއާއި ހެޔޮއެދޭ އެހެން ފަރާތްތަކުން ބައިވެރިވެގެން ރަށުގެ އިރުއުތުރުގައި 100 ފޫޓު 60 ފޫޓު ބޮޑު އަދި 27 ފޫޓު އުސްމިނުގައި ހަދާފައިވާ މި އިމާރާތް ބޭނުން ކުރަން ފެށިފައިވަނީ 2018 ވަނަ އަހަރުގެ ފުރަތަމަ ކުއާޓާރގައެވެ. ރަނގަޅު ފެންވަރުގެ ވޮލީ މުބާރާތްތައް ބޭއްވޭނެކަމުގެ ފޮނި ހުވަފެނީ ވާހަކަތަކާއެކު ހަދަންފެށި މިއިމާރާތް ހަދައި ބޭނުންކުރަން ފެށިފަހުން “މަސައްކަތް ނިންމުމަށް” ޚަރަދުތަކެއް އެކިފަހަރުގެ މަތިން ކޮށްފައިވެއެވެ. އަދި ކައުންސިލްތަކުންވެސް ޚަރަދުގެ ގޮތުން މި އިމާރާތަށް އިސްކަމެއް ދެއްވާކަން ރިޕޯޓްތަކުންނާ ޖަލްސާތަކުން ފާހަގަވެފައި އޮވެއެވެ. މިއިމާރާތުގައި ވޮލީއާއި ބެޑްމިންޓަން ފަދަ އިންޑޯ ކުޅިވަރުތަކަށް އުއްމީދުގެ ކުލަ ޖައްސާފައިވީނަމަވެސް ތަނުގެ ނަން ބެޑްމިންޓަން ކޮމްޕްލެކްސްއަށްވެ، ވޮލީގެ ހުވަފެން ބިލާހަށްވެ، އެތެރޭގައި މިހާރު އޮތީ ޖެހިޖެހިގެން ބަރިބަރިއަށް ހުރި ބެޑްމިންޓަން ކޯޓުތަކެވެ. އިމާރާތް ބަލަހައްޓާ ފަރާތުން ބެލެހެއްޓުން ދޯދިޔާވެ، މިހާރުވަނީ އެކިވަރުގެ ގެއްލުން އިމާރާތަށް ލިބިފައެވެ.
މިއިމާރާތުގެ މަސައްކަތް “އަނެއްކާވެސް” ނިންމުމަށް ހުސްވިއަހަރުގެ ބަޖެޓަށް 209،119ރ (ދެލައްކަ ނުވަހާސް އެއްސަތޭކަ ނަވާރަ ރުފިޔާ) ހިމަނާފައި އޮތްނަމަވެސް، ދަރަނބޫދޫ ކައުންސިލުން މިއަދު މަޢުލޫމާތު ދެއްވި ގޮތުގައި 2024 ވަނަ އަހަރު އެކަމަށް ބަޖެޓު ހަމަޖެހިގެން ގޮސްފައި ނެތްކަމަށެވެ.
- ބޮޑު ފުޓުބޯޅަ ދަނޑު ޓާފް އެޅުން:
ދަރަނބޫދޫ ޒުވާނުން އެކަމަށް އެންމެ އުއްމީދުކުރި އެއް ޕްރޮޖެކްޓަކަށް މިކަންވާނެކަމީ ޝައްކެއް އޮތް ކަމެއްނޫނެވެ. ވަޅުޖެހިފައި އޮތް ދަރަނބޫދޫގެ ބޮޑު ފުޓުބޯޅަ ދިރުވައި އާލާކުރެވެން އޮތް ހަމައެކަނި އުއްމީދަކީވެސް މިއެވެ. ހުސްވިއަހަރުގެ ޕީއެސްއައިޕީގައި އަލަށް ފަށާނެކަމަށް ޖަހާފައިއޮތް މި ޕްރޮޖެކްޓަށް 356،130ރ (ތިންލައްކަ ފަންސާސް ހަހާސް އެއްސަތޭކަ ތިރީސް ރުފިޔާ) ހިމަނާފައި އޮތްނަމަވެސް އަހަރު ފެށުނުއިރާއި އަހަރު ނިމުނު އިރު އެދަނޑުގައި ފެންނަންހުރި ބަދަލަކީ ވިނަ ފަޅާ އިތުރުވިކަން އެކަންޏެވެ. އެދަނޑު އަދިވެސް ބޮޑުކޮށް ފުޅާކުރާ ވާހަކަ ރަށުތެރޭގައި ދޭތެރެ ދޭތެރެއިން ދެކެވުނުނަމަވެސް ކުރެވުނު މަސައްކަތެއް ފެންނަންނެތެވެ. މި ދަނޑުގެ ވާހަކަ ދައްކަންޖެހެނީ ޕީއެސްއައިޕީގައި އޮވެގެން އެކަންޏެއްނޫނެވެ. އެންމެ ފަހުގެ ރިޔާސީ އިންތިޚާބާއި މަޖިލިސް އިންތިޚާބުގައިވެސް ސަރުކާރު ހިންގާ ޕާޓީއަށް ވޯޓު ހޯދުމަށް އެންމެ ބޮޑަށް ވިއްކީ އަދި ވިކުނީވެސް މިދަނޑެވެ. އޭރު ކޮމިއުނިޓީ ގްރޫޕްތަކުގައި އަޑުނެތްކޮޅަށް މިވާހަކަތައް ދެއްކެވި ދަރަނބޫދޫގެ އިސް ބައެއް ބޭފުޅުން ސީދާ މިކަމާއި ގުޅުންހުރި ވުޒާރާތަކުގައި ސިޔާސީ މަޤާމުތަކުގައި މިއަދުވެސް އެބަތިއްބެވިއެވެ. ރަސްމީ މަޤާމެއްގައި ނޫންނަމަވެސް ބަސްވިކޭ ހިސާބުގައި ސިޔާސީ އެހެން ބޭފުޅުންވެސް އެބަތިއްބެވިއެވެ. އޭރު އެބޭފުޅުން އެރުވި ފޮނަތަކެއް މިއަދަކު ނާރައެވެ.
- ބަނދަރު އަޕްގްރޭޑް ކުރުން
2024 ފެށުނުއިރު ދަރަނބޫދޫ ބަނދަރު ނިންމާ ރަސްމީކޮށް ހުޅުވާފައިވެއެވެ. ބަނދަރުގައި ކުރަންހުރި އެހެނިހެން މަރާމާތުތައްކޮށް ބެލެހެއްޓުމަށް “ރިޓެންޝަން” ކަމަށް ޕީއެސްއައިޕީގައި ޖަހާފައިވާ މި ޕްރޮޖެކްޓަށް 1،570،309ރ (އެއް މިލިއަން ފަސްސަތޭކަ ހަތްދިހަ ހާސް ތިންސަތޭކަ ނުވަ ރުފިޔާ) ޚަރަދުކުރުމަށް ޖަހާފައިވާ މިފައިސާއަކީ ބަނދަރު ހެދުމުގެ މަޝްރޫޢުގެ ކޮންޓްރެކްޓަރ އަށް ދައްކަންޖެހޭ ފައިސާއެވެ.
- ކުނި މެނޭޖްކުރާ މަރުކަޒު، ވަޞީލަތް ތަރައްޤީކުރުން
ޒަމާނުއްސުރެ ގޮނޑަށް ޖަމާވެފައި ހުރި ކުނިތައް ކައުންސިލް މުވައްޒަފުން އިސްނަގައި ބުރަމަސައްކަތުން ސާފުކޮށް ތަން ތާހިރު ކުރިކަމީ ޝުކުރުވެރިވުން ޙައްޤު މަސައްކަތެކެވެ. އެހެންނަމަވެސް މަހުން މަހަށް ދަރަނބޫދޫއިން އުފެދޭ ކުނި ރައްކާތެރިކޮށް ނައްތާލުމަށް ޙައްލެއް ނުލިބި އަހަރު ނިމިގެން ދިޔައިރު އަލަށް ފަށާނެ ޕްރޮޖެކްޓެއްކަމަށް ދައްކައި މިކަމަށް ޕީއެސްއައިޕީގައި 2،842،400ރ (ދެމިލިއަން އަށްސަތޭކަ ސާޅީސް ދެހާސް ހަތަރުސަތޭކަ ރުފިޔާ) ހިމަނާފައި އޮތެވެ. 2024 ވަނަ އަހަރު ޖަޕާނު ސަރުކާރުގެ ހިލޭ އެހީގެ ދަށުން ކުނިއުފުލުމަށް ޕިކަޕެއް ލިބުނުނަމަވެސް އެއީ ޕީއެސްއައިޕީއާއި ގުޅުމެއް ނެތްކަމެއްކަން ދަރަނބޫދޫ ކައުންސިލުން ފާހަގަކުރިއެވެ. ދަރަނބޫދޫ ކައުންސިލުން އެނގިފައިވާ ގޮތުގައި މި ޕްރޮޖެކްޓްގެ މަސައްކަތްވެސް އަހަރު ނިމުނުއިރު ފެށިފައިނުވެއެވެ.
- ފުޓްސަލް ދަނޑު މަރާމާތުކުރުން
2023 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި ދަރަނބޫދޫގެ އައު ފުޓްސަލް ދަނޑު އެޅުމަށް ތަން ސާފުކޮށް ކޮންޓްރެކްޓަރަށް ދިނުމުގެ އަމަލީ މަސައްކަތް ކުރެވުނެވެ. 2024ގެ ޕީއެސްއައިޕީގައި ހިނގަމުންދާ މަޝްރޫއެއް ގޮތުގައި 665،234ރ (ހަލައްކަ ފަސްދޮޅަސް ފަސްހާސް ދުއިސައްތަ ތިރީސް ހަތަރު ރުފިޔާ) ހިމަނާފައި އޮތް މި މަސައްކަތް އަހަރު ތެރޭގައި ކުރެވެމުން ދިޔައެވެ. އެގޮތުން ދަނޑު ހެދުމަށް ބޭނުންވާ ސާމާނު ހުސްވި އަހަރުގެ ފެބްރުވަރީ މަހުން ފެށިގެން ރަށަށް ގެނެސްފައިވާއިރު، ނޮވެމްބަރު މަހުގެ މެދުތެރޭގައިވަނީ އެދަނޑުގައި ފެންސު ޖެހުމަށް ހަދާފައިހުރި ދަގަނޑުތަކުގައި ދަވާދުލައި ދަނޑު ލެވެލް ކުރުމުގެ މަސައްކަތްވެސް ކޮށްފައެވެ. މިމަސައްކަތް 2024 ވަނަ އަހަރު ނިމުނުއިރުވެސް ނިމުމަކާއި ގާތްވެސް ވެފައިނުވާތީ މަސައްކަތްކުރަމުންދާ ފަރާތާއި ކައުންސިލާއި ދެމެދު ހިތްހަމަ ނުޖެހުންތަކެއްވެސް އެބައޮތެވެ. ނުރަސްމީ ސިފައެއްގައި މަޢުލޫމާތު ލިބިފައިވާ ގޮތުގައި މި މަސައްކަތުގެ ކޮންޓްރެކްޓަރ އަތުން މަސައްކަތް ނަގައި އެހެން ފަރާތަކާއި މަސައްކަތް ޙަވާލުކުރުމަށް ކައުންސިލުން ގެންދަނީ ވިސްނަމުންނެވެ.
ޖުމްލަކޮށް ދަންނަވާނަމަ، 2024 ވަނަ އަހަރު ޕީއެސްއައިޕީގައި ރައްޔިތުން ހިތްހަމަޖެހޭ ވަރުގެ މަޝްރޫޢުތަކެއް ހިމަނައިފައި ވެއެވެ. އަދި އެ މަޝްރޫޢުތަކަށް އުއްމީދީ ނަމްބަރުތަކެއް ޖަހާލައިގެން ރައްޔިތުން ލޮލުގައި އެޅުވީ އަނދުނެކެވެ. ސަރުކާރުން ދަރަނބޫދޫގެ ތަރައްޤީއަށް މި މަސައްކަތްތައް ހިމަނާފައިވާ ގޮތަށް ކުރިއަށް ގެންދާނެކަމުގެ ހުވަފެންތައް އަހަރު ކުރީކޮޅު ބެލެވުނަސް މިވާހަކަ ދައްކާނެ ދޫތަކެއް ފަހުން ނުވިއެވެ. މަސައްކަތްތައް ނުފެށިގެން ކަންބޮޑުވެގެން އުޅޭނެ ރައްޔިތަކުވެސް ނުފެނި އަހަރު ނިމިދިޔައީއެވެ. އަދި އެނޫނަސް އެހެން ސަބަބެއް އޮވެގެންނަމަވެސް، އެވާހަކަ ދައްކައިގެން ސިޔާސީ ބޭފުޅުންނަށްވެސް ޕްރެޝަރުކޮށް، ހަނދާންކޮށްދޭނެ ބަޔަކު ނެތުމުން އެފަދަ ސިޔާސީ ބޭފުޅުންނަށް ލިބިގެން އެދިޔައީ އުނދަގުލެއް ޕްރެޝަރެއްނެތް 1 އަހަރެވެ. އަނެއްކާވެސް ރައްޔިތުންނާއި މި ބައްދަލުވަނީ ޕީއެސްއައިޕީގެ ހުވަފެން ދައްކާނެ ދުވަސްވަރެވެ.
