ފ.އަތޮޅު ކައުންސިލް އިސްވެ، ފ. މަގޫދޫ ސްކޫލާއި ޙަވާލުކުރެވިގެން ކުރިއަށް ގެންދިޔަ “ފ.އަތޮޅު ޤުރުއާން މުބާރާތް 2023” ގެ ނިންމުމުގެ ރަސްމިއްޔާތު ބާއްވާފައިވަނީ މިދިޔަ ހޮނިހިރު ދުވަހުގެ މެންދުރުފަހުގައެވެ. ފ.އަތޮޅު ކައުންސިލްގެ މުވައްޒަފުންނާއި، ރަށްރަށުގެ ސްކޫލުތަކުގެ އިސްވެރިންނާއި ޓީޗަރުންނާއި މުބާރާތުގައި ވާދަކުރި ދަރިވަރުންނާއި އެކުދިންގެ ބެލެނިވެރިންގެ އިތުރުން މަގޫދޫ ހުރިހާ މުވައްސަސާތަކުން އިސްވެރިން ބައިވެރިވި މި ރަސްމިއްޔާތުގައި އެ މުބާރާތުގެ ފަނޑިޔާރުންވަނީ މުބާރާތުގައި ފާހަގަކުރެވުނު މުހިންމު ކަންކަމުގެ މައްޗަށް އަލިއަޅުވާލައި، މުހިންމު ވާހަކަތަކެއް ހިއްސާކޮށްދެއްވާފައެވެ. ރިޕޯޓްގައި ބަލާލާފައިވާނީ ފަނޑިޔާރުން ދެއްކެވި އެ ވާހަކަފުޅުތަކުގެ މައްޗަށެވެ.
މުބާރާތުގެ ފަނޑިޔާރުންގެ ޓީމު:
މި މުބާރާތުގެ ފަނޑިޔާރުން ހަމަޖައްސަވާފައިވަނީ މިނިސްޓްރީ އޮފް އިސްލާމިކް އެފެއާޒްގެ އެހީތެރިކަމާއެކު ފ.އަތޮޅު ކައުންސިލުންނެވެ. ދަރިވަރުންގެ ކިޔެވުން އިންސާފުކޮށް ދެއްވުމަށް 3 ފަނޑިޔާރަކު މުބާރާތުގައި ބައިވެރިވެފައިވެއެވެ. މިޓީމުގައި އިސްފަނޑިޔާރުގެ ގޮތުގައި މަސައްކަތް ކޮށްދެއްވާފައިވަނީ އައްޝައިޚް ޙަސަން ތަޢުފީޤެވެ. ދެން ތިއްބެވީ އައްޝެއިޚް އަޙްމަދު މައުމޫނާއި އަލްޤާރީ ޙުސައިން ޝަފީޤެވެ.
އެންމެ ބޮޑު ކަންބޮޑުވުން: ޤުރުއާނަށް ނުފަރިތަވުން؟!
މުބާރާތުގެ ބައިވެރިންނާއި ބެލެނިވެރިންނަށް އަމާޒުކޮށް ފަނޑިޔާރުން ބަސްއިއްވުމަށް ލިބުނު ފުރުސަތުގައި އިސްފަނޑިޔާރު ޝައިޚް ޙަސަން ތަޢުފީޤު ފުރަތަމަވެސް ކުރެއްވީ ސުވާލެވެ. ދަރިވަރުން ޤުރުއާނަށް ނުފަރިތައީ ކީއްވެ ހެއްޔެވެ؟ ޚާއްސަކޮށް ޙިފްޒުކުރާ ނުވަތަ ހިތުދަސް ކުރާ ދަރިވަރުން ޤުރުއާނަށް ނުފަރިތައީ ކީއްވެތޯއެވެ؟ މުބާރާތުގައި ހިތުން ކިޔެވި ކޮންމެ ދަރިވަރަކަށް ފަނޑިޔާރުން ދެ ސުވާލު ދެއްވިއިރު، ގިނަ ކުދިންނަށް އާޔަތްތައް އޮޅުންއެރިއެވެ. މަދު ކުއްޖަކު އެއްގޮތަކަށްވެސް ކުރިއަށް ނުގެންދެވި ނިންމާލިއެވެ. މިމައްސަލައާއި ގުޅުވައިގެން އިސްފަނޑިޔާރު ނެންގެވީ މާދުރުނޫން ހިސާބެއްގައި ނިމުނު ލަވަ މުބާރާތްތަކުގެ ވާހަކައެވެ. ލަވަތަކުގައި ދިހަބާރަ ފޮޅުވަތް ކުދިން ހިތުން ކިޔަވާ ވާހަކައާއި ކިޔުމުގެ ރާގުތައްވެސް ފުރިހަމަ ވާހަކައެވެ. އެ ފެންވަރަށް ޤުރުއާން ކިޔެވުމަށް ދަރިވަރުން ފަރިތަ ނުވަނީ ކީއްވެތޯ ވިސްނާ ފިކުރުކުރުމަށް ރަސްމިއްޔާތުގެ އެންމެހައި ބައިވެރިންނަށް ޝެއިޚް ގޮވާލެއްވިއެވެ.
ބަލައިގެން ކިޔެވި ބައެއް ދަރިވަރުންގެވެސް މި މައްސަލަ ފާހަގަކުރެވުނުކަމަށް ފަނޑިޔާރުންގެ ފަރާތުން ހާމަކުރެއްވިއެވެ. އެގޮތުން ބައެއް ދަރިވަރުން ވަރަށް ކުރުކުރު އާޔަތްތައްވެސް އެކި ބައިތަކަށް ބަހާލައިގެން ކިޔެވިކަން ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ. އެގޮތަށް ކިޔެވެނީ ފަރިތަ ކުރެވިފައި ނުވާތީކަމަށް ފަނޑިޔާރުން ހާމަކުރެއްވިއެވެ.
އަކުރު ތަކުގެ މަޚްރަޖުތައް ރަނގަޅުކުރަންޖެހޭ!
ފަނޑިޔާރުން ވިދާޅުވީ، އަކުރުތަކުގެ މަޚުރަޖް އަދި އެއަކުރުތަކުން ނިކުންނަންޖެހޭ އަޑު ވަކިކުރަން ނޭގުމަކީ ދިވެހިންގެ މެދުގައި މިހާރު އޮތް ވަބާއެއްކަމުގައެވެ. އެބޭފުޅުންގެ ވާހަކަތަކުން ޔަޤީންކުރެވުނު އެއްކަމަކީ މިއީ މުޅިރާއްޖޭގެވެސް ޙާލަތުކަމެވެ. ބައެއް އަކުރުތައް ކިޔާއިރު މަޙްރަޖަށް ނުކިޔުމާއި، ބައެއް އަކުރުތައް ފާޅުނުކުރެވޭނަމަ ޤުރުއާން ކިޔެވުން ފުރިހަމައެއް ނުކުރެވޭނެއެވެ. މިހެން ދިމާވާ އެއް ސަބަބެއް ކަމުގައި ފާހަގަކޮށްފައިވަނީ ދިވެހީން އެބައިމީހުންގެ އަމިއްލަ މާދަރީ ބަހަށްވެސް ފަރުވާ ކުޑަކޮށްލުމެވެ. ދިވެހި ބަހުގައި އެންމެ ތަފާތު އަކުރު ގޮތުގައި އޮންނަ “ށ” އަކުރުވެސް މިހާރު ބައެއް ކުދިންނަށް ފާޅުކުރަން ނޭގޭކަމަށާއި، އެއަކުރުގެ ބަދަލުގައި ބޮޑުޝީނު (ޝ) ބޭނުންކުރުން މިހާރު އާންމުވެފައިވާކަމަށް ވިދާޅުވިއެވެ.
ރަސްމިއްޔާތުގައި ބައިވެރިވެތިބި ދަރިވަރުންނަށް ޚާއްސަކޮށް ފަނޑިޔާރުން ތަކުރާރުކޮށް ވިދާޅުވެދެއްވީ މަޚްރަޖު އަދާކުރުން މިހާރަށްވުރެ ބޮޑަށް ރަނގަޅުކުރުމަށެވެ. މި މުބާރާތުގައިވެސް ވަރަށް ފާހަގަކޮށްލެވޭ ރީތި ހިތްގައިމު އަޑުތަކެއް އިވިގެން ދިޔަކަން ފާހަގަކުރައްވަމުން ވިދާޅުވީ، އެކުދިންނަށް އިތުރަށް އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދޭނެ ބަޔަކު ބޭނުންވާކަމަށެވެ. ވަކިއަކުރެއް އަދާކުރަންވާ ގޮތް ފޮތުގައި ލިޔެފައި އޮންނަގޮތަށް އެކަނި އަދާކުރެވޭތޯ މަސައްކަތް ނުކޮށް، ޤުރުއާނުގައިވާ 28 އަކުރު ދަސްކޮށް އެއަޑު އެންމެ ރަނގަޅަށް ނެރެވެނީ ކޮންގޮތަކަށްތޯ ދަރިވަރުން އަމިއްލައަށްވެސް ދަސްކުރުމަށް ގޮވާލެއްވިއެވެ.
މިމުބާރާތުގައި ވަރަށް ބޮޑަށް ރަނގަޅު ކޮށްލަންޖެހޭ އިތުރުކަމެއްގެ ގޮތުގައި ފަނޑިޔާރުން ނެންގެވީ އެއް މަޚްރަޖެއްގެ ދެއަކުރު ބައްދަލުވާއިރު ކިޔެވޭގޮތް ގޯސްވުމެވެ. އެކަން ފ.އަތޮޅުގައި ކިޔެވި ދަރިވަރުން ވަރަށް ބޮޑަށް ރަނގަޅު ކުރަންޖެހިފައިވާކަމަށް ވިދާޅުވިއެވެ.
އެހެން ރާގެއް ކޮޕީކުރުން: ހެދޭ ބޮޑު ގޯހެއް
ރާގަކީ ޤުރުއާން ކިޔެވުމުގެ އެންމެ މުހިންމު އެއް އަސާސެވެ. ޤުރުއާނަށް ޝަޢުޤު އިތުރުކުރުވާ ކަމެކެވެ. ވަރަށް ގިނަ ރަށްރަށުގައި ޤުރުއާން ކިޔަވައިދެއްވާ އެކިއެކި ބޭފުޅުން ދަރިވަރުންނަށް ވަކިރާގެއް ގެނެސް ދެއްވައި އެރާގަށް ކިޔުއްވަން މަސައްކަތްކުރުވާކަމަށް ވިދާޅުވެ، އެއީ ކިޔަވައިދެއްވާ ފަރާތްތަކަށްވެސް ހެދޭ ގޯހެއްކަމުގައި ދެންނެވިއެވެ. ފަނޑިޔާރުން ވިދާޅުވީ މަޝްހޫރު އެއްވެސް ޤާރީއަކު އެއް ރާގަކަށް ކިޔުއްވާފައިނުވާކަމަށާއި، ރާގުތައް ކޮޕީ ކުރައްވާފައި ނުވާކަމަށެވެ.
“ވަކި ތައްގަނޑަކަށް” ރާގުތައް ކުދިންނަށް އަޅައި ދޭން އުޅުމުން ނިކުންނަ އަނެއް މައްސަލައަކީ، ކުދިންނަށް ކިޔަވައިދޭ ބޭފުޅުންގެ ފެންވަރުގެ މައްސަލައެވެ. އެގޮތުން ސްކޫލުތަކުގައި ޤުރުއާން އުގަންނައި ދެއްވާ ބޭފުޅުންނާއި، ސްކޫލުން ބޭރުން އުގަންނައި ދެއްވާ ބޭފުޅުންގެވެސް ތަފާތުތަކެއް ހުންނާނެކަމަށް ވިދާޅުވިއެވެ. އެހެންކަމުން ވަކި ޚާއްސަ ރާގަކަށް ކުދިން ތަމްރީނުކުރުމުން ކިޔަވައިދޭ ފަރާތްތައް ބަދަލުވާ ޙާލަތްތަކުގައިވެސް ކުދިންނަށް އުނދަގޫތަކެއް ކުރިމަތިވާނެއެވެ. މިކަމުގައިވެސް އެންމެ މުހިންމީ އަދި އެންމެ އިސްކަމެއް ދޭންވީ ތަޖުވީދުގެ ބައިތައް ފުރިހަމައަށް އުގަންނައި ދިނުމަށެވެ.
ފަނޑިޔާރުންގެ ފަރާތުން އެދިލެއްވީ ޤުރުއާން އުގަންނައި ދިނުމުގައި ހަމައެކަނި ސްކޫލުތަކަށް ބަރޯސާ ނުވުމަށެވެ. ސްކޫލުތަކުގައި މާއްދާތަކަށް ލިބެނީ ވަރަށް ކުޑަ ވަގުތުކޮޅެއް ކަމަށާއި ސްކޫލުތަކާއި އެއްވަރަށް ރަށުތެރެއިން ޤުރުއާން އުގަންނައި ދެއްވާ އެހެނިހެން ފަރާތްތަކާއި ބެލެނިވެރިންވެސް އެކައްޗެއް ކިޔައިގެން ނޫނީ މިމައްސަލައަށް ރަނގަޅު ޙައްލެއް ނުލިބޭނެއެވެ. ކުދިންގެ ކިޔެވުން ކުރިއެރުވުމަށް މި އެންމެ ފަރާތްތައްވެސް މަޝްވަރާކުރަންޖެހެއެވެ. އެހެން ނޫންނަމަ، އެކިތަނުން ދަސްވާނީ އެކިގޮތަށްކަމުން އެއީ ކުދިންނަށް ވަރަށް އޮޅުންއަރާނެކަމެއްކަން ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.
ފައުންޑޭޝަން ލެވެލްގެ ކުދިންނަށްދޭ އަހަންމިއްޔަތުކަން އިތުރުކުރަންޖެހިފައި:
ފ.އަތޮޅު ހިމެނޭހެން މުޅިރާއްޖޭގައިވެސް ފައުންޑޭޝަން ލެވެލް އަދި ކީ ސްޓޭޖް 1،2 ގެ ކުދިންނަށް މިހާރަށްވުރެ ބޮޑަށް އެހީތެރިކަން ދިނުމަށް ފަނޑިޔާރުން ގޮވާލެއްވިއެވެ. އެއީ ދަސްކުރުމުގެ އެންމެ ކުރީ މަރުޙަލާގައިވާ ކުދިންކަމަށްވާތީ އެކުދިންގެ ފެށުން ވަރަށް ބޮޑަށް ވަނީ ރަނގަޅު ކުރަންޖެހިފައެވެ. އެކުދިންނާއިމެދު ފަރުވާ ކުޑަކޮށްލެވިއްޖެނަމަ، ކިޔެވުމުގެ ފެންވަރު ވަރަށް ބޮޑަށް ދަށަށް ދާނެކަމަށްވެސް ވިދާޅުވިއެވެ.
ޚާއްސަ ގޮތެއްގައި މިފަދަ މުބާރާތްތައް ބާއްވާއިރު ތައްޔާރުވުމަށް އެކަށީގެންވާ ވަގުތު ލިބެންޖެހޭކަމަށް އެބޭފުޅުން ވިދާޅުވިއެވެ. ޤުރުއާން މުބާރާތްތަކުގައި ގިނަފަހަރަށް ލިބެނީ މަހެއް ދެމަހެއްވަރުކަމަށާއި، ތައްޔާރުވުމަށް އެކަށީގެންވާ ވަގުތު ނުލިބޭތީ ބެލެނިވެރިންނަށްވެސް ޖެހެނީ މުބާރާތަށް ޕްރެކްޓިސް ކޮށްލުމަށް ކުދިން “ކޮންމެވެސް މީހެއް ގާތަށް” ފޮނުވާލުމަށެވެ. މިކަމުން ކުއްޖާއަށް ގިނަފަހަރު ކުރަނީ ނޭދެވޭ އަސަރުކަމަށާއި މީގެ ސަބަބުން ކުއްޖާގެ އަމިއްލަ ނަފްސަށް އޮންނަންވާ އިތުބާރުވެސް މުބާރާތްތަކުން ނުފެންނަކަމީ ވަރަށް ބޮޑަށް ރަނގަޅު ކުރަންޖެހިފައިވާކަމެއް ކަމަށް ވިދާޅުވިއެވެ.
މި ލެވެލްގެ ކުދިންގެ ކިޔެވުން ރަނގަޅު ކުރެވިދާނެ އެއްގޮތަކީ ތަޖުވީދުގެ މަގުން ރީތިކޮށް ކިޔަވާފައި ހުންނަ ކިޔެވުންތައް ކުދިންނަށް އިއްވައި ދިނުމެވެ. އަދި އެކިޔެވުންތަކުގެ ތަޖުވީދުގެ ހަމަތައް ކުއްޖާއަށް ރަނގަޅަށް ނަގައިގަނެވުމުން ކުއްޖާ ލައްވައި ކިޔުއްވާފައި ރެކޯޑްކޮށް އެ ރެކޯޑިންގެ އަޑު އެކުދިންނަށް އިއްވުމެވެ. އެއަށްފަހު އެންމެ އިސްކަމެއް ދިނުމަށް ދަންނަވާފައިވަނީ ކިޔެވުމުގެ ތެރެއިން ފާހަގަކުރެވުނު ކަންތައްތައް އެކުދިން އަމިއްލައަށް އެސެސްކުރުމަށް ބާރުއަޅައި އެހީތެރިވުމަށެވެ.
ފ.އަތޮޅު މުބާރާތުން އެންމެ ފާހަގަކުރެވުނު ނުކުތާ:
ޤުރުއާން ކިޔެވުމާއި މިފަދަ މުބާރާތްތަކުން ފަނޑިޔާރުންނަށް ކުރެވުނު ގިނަ ތަޖުރިބާތަކެއް އެބޭފުޅުންވަނީ ބައިވެރިންނާއި ޙިއްސާ ކުރައްވާފައެވެ. އެބޭފުޅުން ފާހަގަކުރެއްވި ގޮތުގައި ރާއްޖޭގެ ވަރަށް ގިނަ ރަށްރަށަށް ފަނޑިޔާރުކަން ކުރެއްވުމަށް ދެވިފައިވާއިރު، ރާއްޖޭގެ ގިނަ ހިސާބުތަކުގައި “ލަފްޒު ޖަލާލާ” އަދާކުރަމުން އަންނަނީ އެންމެ ރަނގަޅަކަށް ނޫނެވެ. ދިވެހިންގެ ބަސްމޮށުންތެރި ކަމުގެތެރެއިން އަރަބި އަކުރުތައް ވަރަށް ބޮޑަށް ނެތިފައިވާކަން ތަކުރާރު ކުރައްވަމުން އެބޭފުޅުން ވިދާޅުވީ ފ.އަތޮޅު ޤުރުއާން މުބާރާތުގައި އެކަން ވަރަށް ބޮޑަށް ފުރިހަމަކަމަށެވެ.
މީގެ އިތުރުން ރާއްޖޭގެ އެހެން ގިނަ ހިސާބުތަކާއި އަޅާ ބަލާއިރު މި އަތޮޅުގައި ބައެއް އަކުރުތައް ކިޔެވުމުގެ ތެރެއިން ވަރަށް ފުރިހަމައަށް ކިޔާފައިވާކަން ފާހަގަ ކުރެއްވިއެވެ.
ފަނޑިޔާރުންގެ ފަރާތުން ދެއްކެވި ވާހަކަފުޅުތަކުން ސާފުކޮށް އެނގެން އޮތީ ޤުރުއާން ކިޔެވުމުގެ ފެންވަރު ދަށްވަމުން އަންނަކަމެވެ. ނުވަތަ ޤުރުއާން ކިޔެވުމަށް ނުފަރިތަކަމާއި އެކަންކަން ޙައްލުކުރުމަށް ހަމައެކަނި ސްކޫލުތަކަށް ބަރޯސާވެވެން ނެތްކަމެވެ. ޤުރުއާން ކިޔެވުމުގެ އާދަތައް ދަރިވަރުންގެ މެދުގައި ވަރަށް ބޮޑަށް ރަނގަޅުކުރަންޖެހިފައިވާ ކަމާއި، ދަރިވަރުންނަށް ސްކޫލުތަކާއި ބެލެނިވެރިންގެ އިތުރުން އަމިއްލަ ގޮތުން ކިޔަވައިދެއްވާ އެހެން ފަރާތްތަކުން އެކައްޗެއް ކިޔައި، މަގުދައްކަން ޖެހިފައިވާކަމެވެ.
ފ.އަތޮޅު ޤުރުއާން މުބާރަތަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ 36 ވަނަ ޤައުމީ ޤުރުއާން މުބާރާތުގައި ފ.އަތޮޅުން ބައިވެރިވާ ދަރިވަރުން ކަނޑައެޅުމަށް ބާއްވާފައިވާ މުބާރާތެކެވެ. މި މުބާރާތުގައި ބައިވެރިވި ދަރިވަރުންގެ ތެރެއިން 22 ދަރިވަރަކު ޤައުމީ މުބާރާތަށްވަނީ ހޮވިފައެވެ. އޭގެތެރޭގައި ހިމެނެނީ ބަލައިގެން ކިޔެވުމުގެ ގޮފިން 12 ދަރިވަރުންނާއި ނުބަލައި ކިޔެވުމުގެ ގޮފިން 10 ދަރިވަރުންނެވެ. އަންނަ އަހަރު ފެބްރުއަރީ މަހުގެ ތެރޭގައި ބޭއްވުމަށް ތައްޔާރުވަމުންދާ 36 ވަނަ ޤައުމީ ޤުރުއާން ކިޔެވުމުގެ މުބާރާތަށް ހޮވުނު ދަރިވަރުންގެ ފެންވަރު މަތިކުރުމަށް ފ.އަތޮޅު ކައުންސިލުން ސްކޫލުތަކާއި ގުޅިގެން އިތުރަށް މަސައްކަތް ކުރައްވާނެކަމަށް ފ.އަތޮޅު ކައުންސިލްގެ ރައީސް ޢަލީ މުޙައްމަދުވަނީ މިރަސްމިއްޔާތުގައި ވިދާޅުވެފައެވެ.
